SEKİZ KÖŞE ŞAPKAM

--

      Sözü uzatmadan başlamalıyım. Sekiz köşeye taktım kafayı. Sekiz Köşenin sırrı nedir? Araştırıp, bulup okudum ,dinledim. Geometrik şekilleri tanımlamalarımızda sekizgen diyerek tanıttık. İşin Aslı Üçgen. Sekiz, üçgen birleşerek, sekizgeni oluşturduğunu görürüz.

         Üçgen, üç noktayı birleştiren çizgilerin oluşturduğu şekil. Ancak varlıkların ayakta durma ve denge açısından çok önemlidir. Sadece insan hariç, çünkü insan iki ayak üstü dik durur, diğer cisimler üç nokta üzerinde dengede dururlar.   Köşeli yapılar genelde, dörtgen, altı gen ve sekizgen temel üzerinde yükselirler.

         Her köşeye bir isim verirsek; Üçgenin köşelerine; akıl, bilim ve yaşam   adı verelim. Sekiz köşenin isimleri; dürüstük, adalet ,eşitlik, özgürlük,  sa'y,(emek,uğraş), iffet(namus), sebat(tutarlılık) ve nam(şan, şöhret, iyilikle anılma) olsun. Bir varsayım.

         "Ak Deniz'e bir kısarak başı gibi uzanan bu memleket"in geçmişine takılıp baktığımızda; bu kavramları atabilir miyiz? Bu anlamada;   Büyük Selçuklu Devleti, Anadolu Selçuklu Devleti ve Osmanlı Mimarisinin ustalarının Bu günkü ustaların anıtlarına baktığımızda bu saydığım üçgen üzerindeki, çokgen temelindeki yapı ve süslemelere önem verdiklerini görürüz.

Sözgelimi, Anadolu Selçuklu dönemi; kale burçları, Kümbetler, şadırvanlar, dörtgen temel zerinde yükselen Cami, Medreselerin   kubbelerinin sekiz köşe üzerinde yükselmesi, derlenip toparlanarak camilerin, hanların hamamların kümbet yapıyla  tamamlanan kubbeler günümüze kadar yıkılmadan varlıklarını   sürdürmüşlerdir.

Balkanlarda ki geçmişe ait izler bu anıt yapılarda yaşamaktadır. Bugün; Suriye'deki Süleyman Şah'ın Mezarı, Erzurumdaki yivli minare, Konya'daki Alaattin   Tepesi'nde alaatin cami Mevlana Külliyesi, Mimar Sinan'ın Anadolu ve İstanbul'da yaptığı Camilerde, köprülerdeki kulelerde  kümbet ve sekiz köşeyi görebiliriz. İlimizde !463 yılında yapılan Zağnos Paşa Cami ve Hamamı'nda, 1875' li yıllarda yapılan Ömer Ali Bey Meydanındaki Şadırvanda bu   Mimari özellikleri açıkça görebiliriz.

Daha açıkçası; 1875li yıllara kadar Osmanlı Devleti'nin Bayrağında ki Yıldızda   sekiz Köşelidir. 1927 Kıllık Kıyafet devrimleri içinde çıkarılan "Şapka Kanunuyla" giyimde ve kuşamda  çağdaş görünümü sağlamaya yönelik bir devrimdir. Atatürk " Şapka giymek çağdaşlıktır." Demiştir. Anadolu insan sekiz köşe şapka giymeye başlar.

Bugün; Anıtkabir"de; Mozolenin  tam 7   metre altındaki Atatürk'ün Mezarı'nın çevresi sekiz köşe Anadolu topraklarıyla dolu tunç vazolarla çevrilmiştir. Mezar tavanı sekiz köşe üzerinde kümbet mimarisi. Tavandan Mezara düşen Güneş ışıkları;sekiz köşe pencereden odayı aydınlatmaktadır.

 Ve ozan;" Bu adam benim babam/ Sekiz köşe kasketiyle/ Omuzun da sekosuyla hey!/.../Yüreğindedir yarası.....Bu adam benim babam....

Ve Şair;" Kan tüküren mesut insanların mekanı./ Sen bu sekiz köşe meyhaneyi bilmezsin./ Ancak; bu sekiz köşe meyhane seni bilir.

Ve Vatandaş "NERDE HAVA"diyerek yakınıyor;"

"Menfaatlerinden sekiz köşe olurlar her an./ Gövdeleri hoşuna gitmesin gördüğün zaman./ Başka bir şeyleri yoktur kara yüzlülüklerinden.

Çarşamba ilçesi belediyesi" Sekiz Köşe Şapka" resimleri sitesi açmış.

Hepsi;" Şapkası SEKİZ KÖŞE zevkten.

        

tp://ihsan.durakailesi.com